👨‍🔧 สำนักใดเป็นเจ้ายุทธภพพระกริ่ง เส้าหลิน-บู๊ตึ๊ง,วัดบวรฯ-วัดสุทัศน์ฯ

⭕️ต้นกำเนิดพระกริ่งในประเทศไทย ถอดแบบจากพระกริ่งใหญ่ ประเทศจีน สมัยราชวงศ์ถัง ถือกำเนิดในพุทธศตวรรษที่ ๑๑-๑๕ มาถึงวันนี้ มีอายุกว่าพันปี และเป็นพระกริ่ง ที่จัดสร้างในมณฑลซัวไซ และถูกนำเข้ามาเผยแพร่ในสยามประเทศ ตั้งแต่สมัยสุโขทัย ซึ่งมีการค้าขายกับชาวจีน

.

เมื่อพ่อค้าชาวจีนนำสินค้าลงเรือสำเภา ออกทะเล รอนแรมมากลางทะเล ฝ่าพายุคลื่นลมภยันตราย มาค้าขายกับชาวสยาม จึงนิยมนำพระกริ่ง ซึ่งเป็นพระเนื้อโลหะ หล่อลอยองค์ พุทธศิลป์แบบมหายาน ปางสะดุ้งมาร พระหัตถ์ซ้ายอุ้มหม้อน้ำมนต์ พระกรขวา ทอดยาววางพระหัตถ์เหนือพระหนุ ประทับนั่งอยู่เหนือฐานบัวสองชั้น ภายในบรรจุเม็ดโลหะทรงกลม (เม็ดกริ่ง) เขย่ามีเสียงดังกรุ๊งกริ๊ง เป็นที่มาของชื่อ “พระกริ่ง”

.

เนื้อพระเป็นโลหะผสมสัมฤทธิ์ สีออกเหลือง แดง แบบ ทองม้าฬ่อ พ่อค้าชาวจีนนิยมนำติดตัว เพื่อคุ้มครองป้องกันภัย เพราะ พระกริ่ง คือ รูปจำลอง องค์พระไภษัชยคุรุพุทธเจ้า ๑ ใน ๓ พระพุทธเจ้า ที่เคารพสูงสุดของชาวพุทธลัทธิมหายาน

.

เพราะเชื่อในอานุภาพศักดิ์สิทธิ์ ว่าช่วยคุ้มครองป้องกันภัย ดังมีบันทึกคำแปลดำริของพระศาสดา ถึงอานิสงส์ของการบูชาองค์พระไภษัชยคุรุพุทธเจ้าว่า พระไภษัชยคุรุนี้ มีพระโพธิสัตว์เป็นผู้ช่วยอยู่ ๒ องค์ คือพระสุริยะไวโรจนะ กับพระจันทรไวโรจนะ ดังนั้นผู้ได้บูชาพระไภษัชฯด้วยความเคารพศรัทธาจักเจริญด้วย อายุ วรรณะ สุขะ พละ ปราศจาก ทุกข์ โศก โรค ภัย บีฑา ย่ำยี ไม่ฝันร้าย ศาตราวุธทำอันตรายมิได้ สัตว์ร้ายทำอันตรายมิได้ ภูตผีโจรภัยทำอันตรายมิได้ ยาพิษทำอันตรายมิได้

.

เมื่อค้าขายเสร็จ ก่อนกลับ พ่อค้าจีนก็มักมอบพระให้คู่ค้าชาวสยามหรือมอบเป็นบรรณาการเจ้าขุนมูลนาย และตกทอดเป็นพระเครื่องชั้นสูง ได้รับความนิยมมากจากอดีตถึงปัจจุบัน

🔴 พระกริ่งปวเรศ ถือเป็น จักรพรรดิพระกริ่งไทย ที่ใครๆใฝ่ฝัน การที่ สมเด็จฯกรมพระยาปวเรศฯ สร้าง พระกริ่ง ก็เพราะเชื่อในพุทธคุณด้านเป็น ยารักษาโรค ของ พระกริ่ง ซึ่งย่อส่วนมาจาก พระไภสัชคุรุ พระพุทธเจ้าทางยา ของศาสนาพุทธแบบทิเบต--ชื่อเกี่ยวกับหยูกยา เช่น องค์การเภสัช ก็มาจาก พระไภสัชคุรุ เหมือนกัน

คนทิเบตโบราณ เวลาจะไปรอนแรมค้า ขายต่างเมือง ก็จะไปสวดมนต์ที่วัด ขอพรจาก พระไภสัชฯ ให้ ปลอดโรคปลอดภัย โดยเคาะระฆังหรือกระดิ่งเพื่อให้สวรรค์รับรู้ ต่อมาได้มี การย่อส่วน พระไภสัชคุรุ ลง เพื่อพกติดตัวและบรรจุ เม็ดกริ่ง ไว้ ให้ เหมือนเสียงสั่นกระดิ่งบอกกล่าวสิ่งศักดิ์สิทธิ์

🔶สมเด็จฯกรมพระยาปวเรศฯ จึงถือ เป็นผู้ริเริ่มนำ พระกริ่ง เข้ามาสู่ วงการพระเครื่องไทย โดยสร้าง พระกริ่งปวเรศ ขึ้น ในสมัย ร.๔ ซึ่งเป็นยุคที่เจ้านายเชื้อพระวงศ์ ตามเสด็จ ร.๔ ออกผนวชมากมาย โดย สมเด็จฯกรมพระยา ปวเรศฯ ก็ผนวชเมื่อ พ.ศ. ๒๓๗๒ สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ ๘ และตาม ร.๔ ไปจำวัดที่วัดบวรฯ และสร้าง พระกริ่งปวเรศ ถวายให้ ร.๔ พระราชทานแก่เชื้อพระวงศ์ หลังจาก สมเด็จฯกรม พระยาปวเรศฯ สิ้นพระชนม์เมื่อปี ๒๔๓๕ พระองค์ได้นำเศษฐานของพระพุทธชินสีห์ในวัดบวรนิเวศฯ ซึ่งชำรุดหักออก นำมาหลอมสร้างเป็นพระกริ่งปวเรศขึ้น ตามตำรับการสร้างพระกริ่งที่บันทึกไว้แต่โบราณ โดยใช้ระบบการเทด้วยเบ้าทุบ คือเทหล่อทีละองค์ เนื้อฐานพระพุทธชินสีห์เป็นเนื้อสัมฤทธิ์โบราณอายุการสร้างนานประมาณ ๖๐๐ ถึง ๙๐๐ ปี และเป็นเนื้อสัมฤทธิ์เนื้อเหลือง เพราะฉะนั้นการเทพระด้วยพิธีฤกษ์ที่กำหนดไว้ จึงสามารถสร้างได้ครั้งละจำนวนน้อย โดยมี สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พฺรหฺมรํสี) ร่วมอธิษฐานจิต สร้างขึ้นโดยอาศัยเค้าจากพระกริ่งจีนที่นิยมเรียกกันว่า พระกริ่งใหญ่ในปัจจุบัน

🔷 พระกริ่งปวเรศ มีประวัติเลือนราง ทราบจากรับสั่งของ สมเด็จพระสังฆราชเจ้าฯ กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ ในตำนานวัดบวรฯว่า ทรงสร้างไม่เกิน ๓๐ องค์ โดยเททองหลายครั้ง ในตำนานวัดบวรฯกล่าวถึงแค่นี้ แต่ได้มีผู้ค้นประวัติเพิ่มเติม บอกว่าพระกริ่งรุ่นแรก ที่ทรงเทในวาระต่างๆระหว่าง พ.ศ.๒๓๙๕ -๒๔๑๑ เป็นเนื้อทองเหลืองเปียกทอง หน้าออกจีน ตามแบบ พระกริ่งจีนใหญ่ และมีการเท พระกริ่งปวเรศ สมัย ร.๕ อีก ๔ ครั้ง เจ้าภาพ คือ จมื่นศราภัยสฤษดิการ (เจิม) บุตร เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี รวมแล้วได้พระกริ่งปวเรศ ๓๑๐ องค์ มีทั้งเนื้อทองประแจจีน และเนื้อกลับดำ อย่างไรก็ดี พระกริ่งปวเรศรุ่นท่านจมื่นฯ ก็ไม่เป็นที่กล่าวถึง นัก ไม่เหมือน รุ่นแรก ที่ราคาเล่นหาขึ้นหลัก สิบล้าน

🔶ตามตำนานที่บันทึกไว้ว่า ตำราสร้างพระกริ่งของสมเด็จพระพนรัต วัดป่าแก้ว(วัดใหญ่ชัยมงคล) จ.พระนครศรีอยุธยา ได้รวบรวมพิธีกรรม วิธีการสร้างเป็นตำรับวิชาสมถะ วิปัสสนาธุระ ไว้ที่วัดป่าแก้วและต่อมา ตกทอดถึงสมเด็จพระปรมานุชิโนรส วัดพระเชตุพนฯ จนกระทั่งตำราตกทอดมาถึง สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ และสมเด็จพระพุฒาจารย์ (มา วัดจักรวรรดิ์)

🔷ความวิเศษทางยา ของ พระกริ่ง นั้น ตอน สมเด็จฯกรมพระยาวชิรญาณวโรรส เสด็จเยี่ยม สมเด็จพระวันรัต (แดง) ซึ่งอาพาธเป็นอหิวาต์ รับสั่งว่าเคยเห็นสมเด็จพระอุปัชฌาย์ คือ สมเด็จฯกรมพระยาปวเรศฯ อาราธนา พระกริ่ง แช่น้ำ อธิษฐานขอน้ำพระพุทธมนต์ แล้วให้คนป่วยอหิวาต์กิน และคนป่วยก็หายเป็นปกติ จาก นั้นได้ให้นำ พระกริ่ง ที่มีในกุฏิฯมาแช่น้ำแล้ว ถวายให้ฉัน ซึ่ง สมเด็จพระวันรัต ก็หายอาพาธเป็นอัศจรรย์ ทำให้ สมเด็จพระสังฆราช (แพ) ซึ่งอยู่ในเหตุการณ์ (ตอนนั้นยังเป็น พระศรีมหาโพธิ) สนใจความ ศักดิ์สิทธิ์ของ พระกริ่ง นับแต่นั้นมา

🔵จากหนังสือประวัติวัดสุทัศน์ : กล่าวไว้ดังนี้

.

“ พระกริ่งสมเด็จพระสังฆราชแพ สมเด็จพระสังฆราชองค์นี้ได้ชื่อวาทรงคุณวิเศษ ในการสร้างพระกริ่งรูปหนึ่ง ปรากฏตามประวัติว่าก่อนที่จะทรงสร้างพระกริ่งนั้น วันหนึ่งสมัยเมื่อพระองค์ท่านยังอยู่กับสมเด็จพระอุปัชฌายะ(อ สมเด็จพระวันรัต แดง) สมเด็จพระอุปัชฌายะอาพาธเป็นอหิวาตกโรค สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ซึ่ดำรงค์ตำแหน่งสังฆปริณายกเสด็จมาเยี่ยม เมื่อทอพระเนตรเห็นอาการที่อาพาธ จึงได้ตรัสขึ้นว่า สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ ซึ่งเป็นเสด็จอุปัชฌายะของพระองค์นั้น* เคยรักษาผู้ที่เป็นโรคอหิวาตกโรคให้หายได้ด้วยการอาราธนาพระกริ่งลงในน้ำ เป็นน้ำพระพุทธมนต์ แล้วโปรดฯให้นำน้ำนั้นมาให้คนไข้ดื่ม ปรากฏว่าหาย (สมัยนั้นยังไม่มียาสำหรับรักษาโรคทันสมัยอย่างในปัจจุบัน) เมื่อตรัสอย่างนั้น ก็อาราธนาพระกริ่งลงในน้ำมนต์ประทานแก่สมเด็จพระวันรัต(แดง) เมื่อสมเด็จพระวันรัต (แดง) ดื่มน้ำมนต์นั้นแล้วก็หาจากอาพาธเป็นปกติ

.

🔶กล่าวกันว่า สมเด็จพระสังฆราชองค์นี้ ได้ทอดพระเนตรเห็นเหตุการณ์ที่น่าอัศจรรย์ของพระกริ่งในขณะนั้นด้วย ดังนั้นจึงเกิดความสนพระทัย แล้วศึกษาตำราค้นคว้าตำราที่จะสร้างพระกริ่งและได้ทรงค้นพบตำราสร้างพระกริ่งจากสมเด็จพระพุฒาจารย์ (มา วัดจักรวรรดิ์) สมัยเมื่อสมเด็จองค์นั้นยังมีสมณศักดิ์เป็นพระมงคลยมุนี และกล่าวกันว่า ตำรานี้ก็คือตำราของสมเด็จพระวันรัต วัดป่าแก้ว ครั้งกรุงศรีอยุธยา ซึ่งเป็นตำราเกี่ยวกับพระกริ่งชัยวัฒน์หรือพระกริ่งปรมา ซึ่งกล่าวมาแล้วนั้นเอง กล่าวคือ ตำราสร้างพระกริ่งได้เป็นมรดกตกทอดจากสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรสไปยังสมเด็จพุฒาจารย์(มา) แล้วตกทอดต่อมายังสมเด็จพระสังฆราช (แพ) องค์นี้ “

🔷พุทธลักษณะพระกริ่งเป็นแบบ พระพุทธรูป มหายาน ซึ่งสร้างในประเทศจีน เรียกว่า พระกริ่งใหญ่--ในเขมรเรียก พระ กริ่งปทุม ซึ่งเชื่อว่าเป็น ต้นแบบพระกริ่งไทย ที่มีสร้างมาแต่ยุคสุโขทัย

.

🔶จากพระสูตร แสดงถึงอานิสงส์ การบูชาพระไภษัชยคุรุ ว่า ผู้ใดได้บูชาพระองค์ด้วยความเคารพเลื่อมใส แล้วจักมีความเจริญ ด้วยอายุ วรรณะ สุขะ พละ ปราศจากภัยบีฑา ไม่ฝันร้าย ศาสตราวุธทำอันตรายมิได้ สัตว์ทำอันตรายมิได้ โจรภัยทำอันตรายมิได้ ยาพิษทำอันตรายมิได้ ฯลฯ พระศาสดาตรัสว่า ถ้ามีพยาธิทุกข์เบียดเบียนให้ตั้งจิตเป็นสมาธิ นำพระคาถานี้ สวดปลุกเสกอาหารและยาหรือน้ำดื่ม ครบ ๑๐๘ หน ดื่มกินเถิด จักสามารถดับสรรพโรคาพยาธิร้ายได้ทั้งปวง

.

🔷ด้วยอานุภาพนี้ ทำให้มีความนิยมในการแสวงหาพระกริ่งมาใช้บูชาเป็นพระเครื่องประจำตัว โดยมี พระกริ่งปวเรศ จักรพรรดิพระกริ่ง เป็นเป้าหมายสูงสุด มีราคาหลักสิบล้าน ตามด้วย พระกริ่งสมเด็จพระสังฆราช (แพ) วัดสุทัศน์ ซึ่งสร้างตามตำรับวิชาเดียวกัน คือ พระกริ่งเทพโมฬี พระกริ่งธรรมโกษาจารย์ พระกริ่งพรหมมุนี. ราคาค่าความนิยมสูงสุดอยู่ที่ พระกริ่งเทพโมฬี ที่ถือเป็นพระกริ่งรุ่นแรก และ พระกริ่งธรรมโกษาจารย์ ซึ่งเป็นพระกริ่ง ต้นแบบวัดสุทัศน์

⭕️กับคำถามว่า : “สำนักใด... ? เป็นเจ้ายุทธภพพระกริ่ง

วัดบวรฯหรือวัดสุทัศน์ฯ” ท่านว่าวัดไหน...? เป็นเจ้ายุทธภพ