ชวนตามรอย.... ! ” ๓ นางพญา....?

“#วัดนางพญา" “#สมเด็จนางพญาเรือนแก้ว" “#พระนางพญา”

นางพญาที่ ๑ คือ วัดนางพญา

วัดนางพญา จ.พิษณุโลก เป็นอีกวัดหนึ่งที่มีความสำคัญในเมืองพิษณุโลกสองแคว สันนิษฐานว่าวัดนี้สร้างขึ้นในสมัยสมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช ทรงสร้างขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติ์พระนางวิสุทธิกษัตริย์(พระวิสุทธิกษัตรีย์นั้นทรงเป็นพระราชมารดาของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช) ความจริง ”วัดนางพญา” ก็เป็นวัดเดียวกัน กับ”วัดราชบูรณะ”

.

วัดนางพญา ติดกับวัด พระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร (วัดใหญ่) โดยมีถนนจ่าการบุญคั่นกลาง นอกจากนั้นอยู่ติดกับวัดราชบูรณะ แต่ปัจจุบันถนนสายมิตรภาพตัดผ่าน ทำให้วัดนางพญากับวัดราชบูรณะ ตั้งอยู่คนละฝั่งถนน

.

วัดนางพญาไม่มีพระอุโบสถมีแต่วิหาร เป็นอาคารก่ออิฐถือปูนบบทรงโรง มี ๖ ห้องสถาปัตยกรรมศิลปะสมัยสุโขทัย มีพระพุทธรูปประธานเป็นปูนปั้น ศิลปะสุโขทัย ฝาผนังด้านหลังเขียนภาพไตรภูมิ ส่วนฝาผนังด้านหน้าเขียนภาพพระพุทธประวัติ จนกระทั่งในปี พ.ศ. ๒๕๑๕ พระครูบวร ชินรัตน์ (ม้วน) เจ้าอาวาสวัดนางพญาได้บูรณะแปลงพระวิหารหลังนี้ให้เป็นพระอุโบสถ.

นางพญาที่ ๒ “พระสมเด็จนางพญาเรือนแก้ว”

พระประธานในอุโบสถเรียกพระสมเด็จนางพญาเรือน มีเจดีย์เก่า ๒ องค์ มีมาคู่กับวิหารวัดนางพญา สร้างขึ้นเป็นวัดนับตั้งแต่ประมาณ พ.ศ. ๒๑๒๐ เป็นที่ทราบกันว่าสมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช ท่านสร้างขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติ์พระนางวิสุทธิกษัตริย์ พระราชชนนีสมเด็จพระนเรศวรมหาราช วีรกษัตริย์

นางพญาที่ ๓ “พระนางพญา”

เหตุการณ์บ้านเมืองในขณะนั้นอยู่ในระหว่าง ศึกสงครามถูกพม่ารุกราน จึงมีการสร้างพระเครื่องมอบให้เป็นขวัญและกำลังใจแก่ทหารที่ออกรบ โดยยึดรูปแบบหลวงพ่อพระพุทธชินราชเป็นหลัก การทำแม่พิมพ์ก็ทำกันแบบรีบร้อนคือ พิมพ์ได้ครั้งละ๓ องค์ แล้วนำไปตัดแยกออกด้วยตอกมุงหลังคา ไม่มีแม้แต่เวลาที่จะเคลือบหรือลงรักเพื่อรักษาผิวเนื้อพระให้สวยงามและเหนียวแน่นคงทนได้ครบหมดทุกองค์ โดยใช้ชื่อว่า (พระนางพญา ) หมายถึงกษัตรีย์ผู้ครองเมืองที่เป็นสตรีเพศ

ในยุคเดียวกันนี้ มีการสร้างพระนางพญาพิมพ์อกนูนใหญ่และอกนูนเล็กเพิ่มขึ้นอีกสองพิมพ์ มีเอกลักษณ์แปลกตาไม่เหมือนใคร เป็นพระเครื่องที่สร้างขึ้นเพื่อสรรเสริญวีรกรรมของพระศรีสุริโยทัย ดังมีเรื่องเล่าไว้ในประวัติศาสตร์ชาติไทยเมื่อครั้งที่พม่ายกทัพเข้ามาตีกรุงศรีอยุธยา เนื่องด้วยสมเด็จพระศรีสุริโยทัย สืบเชื้อสายมาจากราชวงษ์พระร่วง ดำรงตำแหน่งพระอัครมเหสีในสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ ในขณะที่สมเด็จพระมหาจักรพรรดิขึ้นครองราชย์ สมบัติกรุงศรีอยุธยาต่อจาก ขุนวรวงศาธิราช เมื่อปี พ.ศ ๒๐๙๑

.

มีการพบกรุพระเครื่องครั้งแรกใน พ.ศ. ๒๔๔๔ และครั้งหลังเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๙ ถูกบรรจุไว้บนหอระฆังของเจดีย์ ซึ่งอยู่ทางด้านทิศตะวันตกของวัด ต่อมาเมื่อเจดีย์หักพังลงมา พระนางพญาจึงตกลงมาปะปนกับซากเจดีย์ และกระจายทั่วไปในบริเวณวัด ได้มีการพบกรุพระนางพญาครั้งแรกเมื่อประมาณปี พ.ศ. ๒๔๔๔ และได้นำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และให้บรรดาข้าราชบริพาร ครั้งหลังเมื่อประมาณปี พ.ศ. ๒๔๘๕ ในสมัยสงครามมหาเอเซียบูรพา เมื่อมีการขุดหลุมหลบภัยจึงไปพบพระนางพญาเป็นจำนวนมาก กระจายอยู่ทั่วไปในบริเวณวัด พระพิมพ์นางพญา เป็นพระพิมพ์ปางมารวิชัย องค์พระอยู่ในกรอบสามเหลี่ยมหน้าจั่ว มีเหลี่ยมรอยตัดด้วยเส้นตอกตัดเรียบร้อย สวยงามปราณีต เป็นพระพิมพ์เนื้อดินเผาเนื้อแกร่ง และเนื้อหยาบ เนื้อมีส่วนผสมของดินว่านต่างๆ แร่ธาตุ กรวดและทราย เนื้อที่มีสีเขียวและสีดำจะมีความแกร่งมากกว่าสีอื่น เนื่องจากถูกเผาด้วยอุณหภูมิสูง สีโดยทั่วไปจะเป็นสีแดงคล้ำน้ำตาลแก่ เขียวตะไคร่แกมดำสีเม็ดพิกุลแห้ง สีกระเบื้อง หรือสีหม้อไหม้ สีสวาทหรือสีเทา และสีแดงคล้ำมีควาบกรุ ที่เรียกว่าเนื้อมันปู และสีขาวอมชมพู

.

ในยุคเดียวกันนี้ มีการสร้างพระนางพญาพิมพ์อกนูนใหญ่และอกนูนเล็กเพิ่มขึ้นอีกสองพิมพ์ มีเอกลักษณ์แปลกตาไม่เหมือนใคร เป็นพระเครื่องที่สร้างขึ้นเพื่อสรรเสริญวีรกรรมของพระศรีสุริโยทัย ดังมีเรื่องเล่าไว้ในประวัติศาสตร์ชาติไทยเมื่อครั้งที่พม่ายกทัพเข้ามาตีกรุงศรีอยุธยา เนื่องด้วยสมเด็จพระศรีสุริโยทัย สืบเชื้อสายมาจากราชวงษ์พระร่วง ดำรงตำแหน่งพระอัครมเหสีในสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ ในขณะที่สมเด็จพระมหาจักรพรรดิขึ้นครองราชย์ สมบัติกรุงศรีอยุธยาต่อจาก ขุนวรวงศาธิราช เมื่อปี พ.ศ ๒๐๙๑

.

⚫️พระนางพญา วัดนางพญา นับเป็นพระเครื่องที่มี ด้วยพุทธลักษณะอันงดงามสง่า กอปรกับพุทธาคมที่ปรากฏเป็นเลิศทั้งเมตตามหานิยม อำนาจวาสนาบารมี และแคล้วคลาด คงกระพันชาตรีครบครันเป็นที่กล่าวขาน จึงได้รับการยอมรับและยกย่องให้เป็นหนึ่งใน “พระชุดเบญจภาคี” สุดยอดพระเครื่องของเมืองไทย ที่ ณ ปัจจุบันเป็นที่ใฝ่ฝันและแสวงหาด้วยค่านิยมที่สูงเอามากๆ